Obróbka skrawaniem to jedna z najpopularniejszych metod wykorzystywanych w procesie obrabiania metali. Jest to dość uniwersalna metoda, która pozwala na nadanie pożądanego kształtu wielu metalom oraz innym materiałom – w tym m. in. szkłu, tworzywom sztucznym, drewnu, a także ceramice. Posiada bardzo szerokie zastosowanie we współczesnym przemyśle. W dzisiejszych czasach do obróbki skrawaniem wykorzystywane są specjalistyczne narzędzia skrawające, najczęściej sterowane komputerowo.
Na czym polega obróbka skrawaniem?
Obróbka skrawaniem jest jednym z rodzajów obróbki ubytkowej. Polega na stopniowym usuwaniu z obrabianego materiału tzw. naddatku w celu nadania mu określonego kształtu. Przy zastosowaniu obróbki skrawaniem możliwe jest uzyskanie nawet najbardziej skomplikowanych, idealnie powtarzalnych kształtów, która to właściwość znalazła szerokie zastosowanie we współczesnym przemyśle. Obróbka skrawaniem jest obecnie powszechnie wykorzystywana m. in. w przemyśle motoryzacyjnym, energetycznym, budownictwie i wielu innych dziedzinach.
Cały proces odbywa się przy użyciu specjalnej maszyny, nazywanej obrabiarką. Jej zadaniem jest umożliwienie kształtowania powierzchni w pożądany sposób, na co pozwalają zamontowane w obrabiarce narzędzia do obróbki skrawaniem. Obrabiarki dzielą się na te przeznaczane do obróbki plastycznej i skrawającej. Te drugie są używane do nadawania obrabianym materiałom oczekiwanego kształtu – w tym celu w obrabianego obiektu oddziela się nadmiar materiału. Do obrabiarek zliczamy m. in. tokarki, wiertarki, strugarki, frezarki i szlifierki.
Najważniejsze metody obróbki skrawaniem
W obróbce skrawaniem wykorzystywane są różne metody, które pozwalają uzyskać pożądane efekty pracy. Wybór konkretnej z nich jest podyktowany m. in. oczekiwaniami odnośnie kształtu i chropowatości powierzchni. Sposoby obróbki skrawaniem różnią się tym, jakie narzędzia do obróbki skrawaniem zostaną w nich wykorzystane, a także specyfiką ruchów wykonywanych przez nie w czasie pracy. Do podstawowych metod obróbki skrawaniem zaliczamy m. in. toczenie, wiercenie, frezowanie i szlifowanie. Nieco rzadziej wykorzystywane są natomiast dłutowanie, przeciąganie, gładzenie i struganie.
Toczenie najczęściej przeprowadzane jest w stosunku do powierzchni o walcowym, stożkowym oraz kulistym kształcie. Obiekt obrabiany wykonuje ruch obrotowy, a nóż tokarski przesuwa się równolegle lub prostopadle w stosunku do osi jego obrotu. Wiercenie służy z kolei wykonywaniu otworów w powierzchniach metalowych i nie tylko. Wiertło może wykonywać ruch obrotowy, prostolinijny lub przesuwowy.
Frezowanie jako metoda obróbki skrawaniem jest natomiast wykorzystywane w produkcji masowej i seryjnej. Frez wykonuje ruch obrotowy, a obrabiany obiekt przesuwa się w stosunku do niego prostoliniowo lub prostoliniowo i obrotowo jednocześnie. W przypadku szlifowania mamy z kolei do czynienia ze ściernicą, która porusza się obrotowo. Obrabiany obiekt wykonuje ruch prostoliniowy lub obrotowy. Szlifowanie dzieli się na czołowe, obwodowe, wgłębne, zgrubne i gładzące.